Karikatürün tüketicisi kimdir? Bir başka ifadeyle, para verip karikatürü alanlar kimlerdir? Karikatürün "tüketim objesi" olarak karşımıza çıktığı üç alan sayılabilir; gazeteler, mizah dergileri dışındaki dergiler, mizah dergileri ve karikatür albümleri.
Bir gazeteyi sadece karikatürcüsü için alanlar olabileceği düşünülebilir ancak kural olarak karikatür gazeteyle birlikte gelir. Dolayısıyla gazete okuyucusu karikatür tüketicisidir ancak bunu "gazete dolayısıyla", yani dolaylı bir biçimde yapar. Mizah dergileri dışındaki dergilerde çizen karikatürcüler için de durum aynı. Rakamlar karikatür albümü satışlarının da sınırlı olduğunu gösteriyor, yani karikatür albümleri bir tüketim mecrası olarak görülebilir ancak ana damar değil. Ana damar kuşkusuz mizah dergileri.
Günümüzde iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte bu mecralara yenileri eklendi. Özellikle internetin yaygınlaşmasıyla birlikte karikatür "görsel bir sos" olarak web sayfalarında yer bulmaya başladı. Bu alanda uzmanlaşmış karikatür satan siteler var. Internet ortamında ücretsiz görsel malzeme bulmak bu kadar kolayken bu siteler gerçekten para kazanabiliyorlar mı, bilmiyorum ama bunun karikatür için yeni bir tüketim mecrası olduğunu not etmemiz gerek.
Tabii bir de bütün bunlara ek olarak son zamanlarda karikatürcülere ciddi paralar kazandıran "merchandise" işini hatırlamalıyız. Popüler karikatür tiplerinden üretilen eşyalar hem dünyada hem Türkiye'de her zaman alıcı buluyor.
Leman mizah dergisinin kafeler ve restoranlar zincirini de yazmazsam eksik kalır. Kuşkusuz bu başka bir tüketim alanı ancak yeme-içme sektöründeki bu girişimlerde karikatürün de dolaylı yoldan tüketildiği veya karikatürden faydalanıldığı da bir gerçek. Duyduğum kadarıyla İstanbul'da diğer mizah dergilerinin de benzer girişimleri varmış...
Kayıtlar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder