Türk Karikatüründe Tematik Albümler

Yabancı karikatürcülerin portfolyolarını incelediğimizde tematik albümlere sıklıkla rastlıyoruz. Hemen aklıma gelireven bir kaç isim; Serre, Sempe, Mordillo...

Bizde de, çok yaygın olmamakla birlikte, tematik karikatür albümler yayımlanıyor. Bizdeki tematik karikatür albümlerini üç başlık altında inceleyebiliriz:

Belli Bir Dönemi Ele Alan Karikatür Albümleri: Örneğin Semih Balcıoğlu'nun; "12 Mart'tan Seçime" (1973), "Birinci MC" (1977), "Hacı-Bacı" (1997) albümleri bu başlık altında incelenebilir. Tan Oral'ın 1. MC Hükümetini konu alan "Böyük Türkiye"si (1978) ve Nezih Danyal'ın 1. ve 2. Özal hükümetlerini konu alan "90 Öncesi" (1991) belli bir dönemi ele alan diğer karikatür albümleri arasında anılabilir.

Nezih Danyal, 90 Öncesi, Yılmaz Yayınları, İstanbul, 1991.

Belli Bir Kişiyi Ele Alan Karikatür Albümleri: Nehar Tüblek'in "Paşaname" [İsmet İnönü] (1969) ve "Beygirname"si [Süleyman Demirel] (1969), Tonguç Yaşar'ın "Sülüname"si [Süleyman Demirel] (1969), Haslet Soyöz'ün "Giderayak Puantiye"si [Tansu Çiller] (1997) ve Semih Balcıoğlu'nun "Karikaturgut"u [Turgut Özal] (1990) belli bir kişiyi ele alan karikatür albümlerine örnek olarak verilebilir.

Nehar Tüblek, Paşaname, E Yayınları, İstanbul, 1969.

Nehar Tüblek, Beygirname, E Yayınları, İstanbul, 1969.

Tonguç Yaşar, Sülüname, E Yayınları, İstanbul, 1969.

Semih Balcıoğlu, Karikaturgut, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1990.

Belli Bir Konuyu Ele Alan Karikatür Albümleri: Bu tür karikatür albümleri arasında aklıma ilk gelen Mim Uykusuz'un "Hürriyet Karikatürleri" (1970). Uykusuz'un bu albümündeki tüm karikatürler "Özgürlük Heykeli" ile ilgili. Son yıllarda "Leman Dergisi Yayınları" arasından çıkan "Çizgilerle Susurluk Albümü" ve "Çizgilerle Deprem Albümü" de bu türden. Osman Turhan'ın "Türkofobi" albümünde ise (2008) tamamen Türkiye'nin Avrupa Birliği macerasıyla ilgili karikatürler yer alıyor.

Leman Çizgilerle Susurluk Albümü

Leman Çizgilerle Deprem Albümü

Osman Turhan, Türkofobi, Zaman Kitap, İstanbul, 2008.